Bu yazıda fotoğrafta netlik nedir? Nasıl sağlanır? Fotoğrafta keskinlik nedir? gibi sık sık anlatımları yapılan konulara değinmeyeceğim. Bu konular ile ilgili bir çok kaynağa internet üzerinden ulaşmanız mümkün...
Bu yazının konusu; fotoğrafçının, çekim sırasında "netlik nasıl ve nerede olmalı?" sorusuna verdiği cevabı ile ilgili olacak. Fotoğrafçının fotoğraf çekimi sırasında devamlı olarak cevabını aradığı, araması gerektiği "bu fotoğrafta hangi bölge net olmalı" sorusunu cevaplamaya ve bu konudaki tercihleri ile kompozisyonlarını nasıl değiştirebileceğine dikkat çekmeye çalışacağım.
![]() |
Halkalı küçük cılıbıt |
"Yazıda her ne kadar sadece netlik nerede ve nasıl olmalı sorularının cevaplarının kompozisyon ile ilişkisine değinmek istediğimi belirtsem de fotoğraftaki net alanın büyüklüğü (net alan derinliği) konusuna değinmeden geçmek, ele almak istediğim konuyu biraz eksik bırakacak." Diyerek alan derinliği konusuna bu yazı içinde yer vermeyi düşünmüştüm. Ancak konu biraz uzayınca ana konudan uzaklaşmama neden oldu. Bende "Alan Derinliği" başlıklı bir yazı ile konuyu ayrı bir yazıya taşıdım. Şayet "alan derinliği" konusu hakkında bilgiye ihtiyaç duyuyorsanız öncelikle o yazıyı okumanız faydalı olacaktır. "Alan Derinliği"
![]() |
İbibik |
Fotoğrafçı imkan bulduğunda, fotoğraflarına netlik tercihlerini yansıtabilirse farklı kareler elde edebilme şansına sahip olur. Hiç bir fotoğrafta netliğin olması gereken bir yeri yoktur. Ancak anlatımı için doğru ya da yanlış yerde oluşan netlik vardır.
Yazıya fotoğraflar üzerinden devam etmek daha iyi olacak. Çok başarılı örnekler olarak görmesem de netlik tercihleri barındıran arşivimdeki bazı kareleri bu yazı için sizinle paylaşacağım. Sanırım bu, uzun satırlardan daha etkili bir yol olacak.
Yukarıdaki fotoğrafta netlik tercihi modelin üstünde. Batağan'ın bakışı ve net alan dışında kalan saz gövdeleri fotoğrafı daha etkili hale getiriyor. Bazı karelerde netliği istediğiniz noktada yakalamak zordur. Özellikle karışık alanlar arasında modelinizi fotoğraflamak otomatik odakta iyice zor bir iş haline gelir. Bu durumlarda vakit bulabilirseniz netlik halkasını kullanarak elle netlik yapmak işinizi kolaylaştırır. Neyse konumuza dönelim. Bu fotoğraftaki an, bana netlik tercihi için iki seçenek sunuyordu. Zaman azlığı ve alışkanlıklar bana bu iki farklı tercihi deneme fırsatını vermedi. Sonuçtan memnunum ama netliği sazlar üzerinden alsam nasıl olurdu acaba...?
![]() |
Akça cılıbıt |
Modelimizin (Akça cılıbıt) sık yaptığı bir hareket; yemeği bul ve yakala. Perde hızını yavaşlatmak fotoğrafı farklı kılabilir. Fotoğrafta hareketin olduğu bölüm net değil. Ancak anlatmak istediğimi daha kolay anlatıyor. Bu fotoğraf benim hoşuma gidiyor. İzleyicisini bilemem.
![]() |
Küçük batağan |
Bazı anlar makinenizde netlik için ayarlanmış perde hızının üstüne çıkar. Fotoğrafçı bunu bir tercih olarak kullanabilir. Amaç hareketi göstermek ise bu fotoğraflarda davranışın yönü ve hareket hissi çok daha kuvvetlidir. Yukarıdaki fotoğrafta Batağan kanatlarını çırparak bir çeşit esneme açma hareketi yapıyor:) Makinenin ayarlanmış perde hızı kanatları dondurmaya yetmiyor. Fotoğrafçı isterse bunu aşmak için bir çok şey yapabilir. Ya da hiç bir şey yapmamayı tercih eder.
![]() |
isyan |
Esaret altındaki bir maymun. Boynundaki tasmasıyla sahiplerini mutlu ediyor. Ama kendi durumundan mutlu değil. Neyse yine sinirleniyorum... Alt çenesindeki netsizliğin varlığı Perde hızını tembelliğinden. Ancak bu sonuç onun bu hareketini daha etkili anlatıyor. Makinemi hızlandırmak için uğraşmıyorum. Hareket hissini elde ettiğim bir fotoğraf.
![]() |
Yılan kartalı |
İşte netlik nerede olacak sorusu için birden fazla seçenek barındıran bir sahne. Ben tercihimi Yılan kartalı'ndan yana yapıyorum. Bu fotoğrafı seviyorum. Siyah beyaza dönmeden önce pek etkili değildi. Ancak siyah beyaza dönünce ay ve kartal siyah alan üzerinde kendini daha etkili bir şekilde gösterdi. Bu fotoğrafı sevmemin bir yanı da; yarım Ay'ın görüntüsü ile kuşumuzu kuyruk tüyleri arasındaki grafiksel uyum. İkisi de bütün bir dairenin parçaları.
![]() |
Saz delicesi |
Kimi fotoğraflarda birden çok canlıyı karenin içinde görürüz ya da onları bir arada tutmak için fırsat kollarız. Böyle kareler netlik tercihiniz ile anlatımınızı değiştirme imkanı sağlayan anları içinde barındırır. Bu fotoğraf biraz sıkışık bir kadraja sahip olsa da konuya iyi bir örnek. Çekim sırasında takip edilen Saz delicesi'nin arkadaki balıkçıl ile aynı kareye girmesini beklemek iyi bir fikir gibi görünmüştü. Bu kimi izleyicilere göre beyaz bir poşet olabilir. Ama benim için ve bu kuşu tanıyanlar için bir balıkçıl:)
![]() |
Macar ördeği |
![]() |
Kızıl şahin |
Kısa zamanda kararlar vermeniz gereken bir kare. Arkada ki kızıl şahin hava da asılı kalarak (Hovering) av arıyor. Süzülerek gelen diğer bir Kızıl şahin de bana yaklaşıyor. Sadece onu takip ediyorum. Vizörümde ikisini de görünce görüntüleri üst üste bindirmeden fotoğraflıyorum. Elbette tersi de denenebilirdi.
![]() |
Taşkuşu |
Bu Taş kuşu bana tercihlerimi gözden geçirmek için süre tanıyor. Kuşun arkadaki hali gözüme çok hoşuma gitmese de tercihi ile farklı bir kare ortaya çıkıyor.
![]() |
Halkalı cılıbıt |
Bir cılıbıt. Onu netlemem imkansız. Ama netliği hemen arkasındaki mor renkli bir çiçeği yapmak imkansız değil. Sevdiğim bir fotoğraf değil ancak farklı bir kare olduğu için mutluyum.
![]() |
Akdeniz Tarlafaresi |
![]() |
Serçe |
Tercihler için zamanımın olduğu anlardan birisi. Dalların ters ışıkta desenlerine dikkat ederek dala konuk olan serçeleri görüntülerken netliği alışıla gelmiş ve beklenen noktadan uzaklaştırarak farklı bir kare arıyorum.
![]() |
kızılgerdan |
Sevdiğim bir fotoğraf. Kadrajı kurduğumda benim için iki tercih vardı. Netliği kuşun üzerinden yapmak ya da bu güzel ağacın meyvelerine odaklanmak. İkisini de denediğim bir kare. Elde ettiğim iki kare de hoşuma gidiyor. Ancak bana kalırsa bu kare daha etkili.
![]() |
Küçük batağan |
Çıplak gözle gördüğüm sudaki harika yansımayı kareye çok iyi yansıtamasam da. Tercihi ile farklılaşan bir fotoğraf....
Konya Kozanlı Gökgöl'de karşı kıyıdan gruplar halinde geçerek toplanan sığırcıklar bana netlik arayışları için şans tanıyor. Fotoğraf sırası ile netlik; önce ağaçlarda, sonra kuşlarda, bana yakın kuru sazlarda ve arkasındaki yeşil sazlarda. Uzaklık alan derinliğinin etkili bir şekilde değişmesine engel olsa da farklı netlik tercihleri kompozisyonu sürekli değiştiriyor.
Galiba iyi bir fotoğrafçı; vizörden bakarken tercihleri gözden geçirme işi ile uğraşan kişi. Kimi fotoğrafçıların elinde beş, kimisinde yüzlerce tercih var. Benim kaç mı tercihim var? Beş olsa neler yapardım neler:) Tercihiniz bol olsun.
"Bu yazıda fotoğrafta netlik nedir? Nasıl sağlanır? Fotoğrafta keskinlik nedir? gibi sık sık anlatımları yapılan konulara değinmeyeceğim. Bu konular ile ilgili bir çok kaynağa internet üzerinden ulaşmanız mümkün." Gibi uzun bir cümle yerine kısa bir link verilebilirdi aslında :))
YanıtlaSilKuş fotoğrafçılığı adına güzel ve bilgilendirici bir yazı olmuş. Teknik konulara değinmen de güzel :) Eline sağlık... Sevgiler...
:)) iyiymiş...Döndüm bloguna baktım. Netlik konusu eksik. O konuda da yazarsan. Söz link vereceğim:))
SilBu arada önceki yazımdaki notu okumamışsın:) "Not: Yazıları genellikle yaban hayat/kuş fotoğrafçılığı tecrübem ile hazırlıyorum. Bu nedenle anlatımım ve örneklerim genellikle bu alandan oluyor. Ancak bu ve buna benzer yazılardaki tüm anlatımlar sadece bu alanın fotoğrafçılarına yönelik değildir. Yazının tüm fotoğraf alanlarına ilgi duyanlar için bilgilendirici olması dileği ile.":)
ilgin ve desteğin için çok teşekkürler Ali Hocam...
sevgilerimle.
"Batağan'ın bakışı ve net alan dışında kalan saz gövdeleri fotoğrafı daha etkili hale getiriyor" Neden ? örneğin objeyle mekan arasındaki ilişkiyi daha etkili bir şekilde vurguladığı için mi ? yoksa izleyicinin, fotoğrafçıyla tanıklık etme anlamında güçlü bir empati kurmasını sağladığı için mi ? veya fotoğrafçısının bize göstermek istediği başka bir şey mi var ? Bu tip bilgileri paylaşmak, izleyicinin senin bu tercihleri neden yaptığını anlamasını kolaylaştırabilir. Bunun yanında onlara düşüncelerini nasıl aktarabilecekleri ve bunun yeni yollarını bulmaları için de fırsat sunabilir.
YanıtlaSilkeyifle okudum...
selamlar...
çok güzel....Kritiğin için çok teşekkürler Serhat Hocam...
SilBlog tarihi belli oldu mu?:)
tekrar teşekkürler...sevgilerimle....
Yaşar Yılmazdöl
YanıtlaSilFotoğrafçılık ve özelliklede kuş fotoğrafçılığı adına çok güzel yazılar kaleme alıyorsunuz , çok büyük bir keyif le okuyorum , tebrik ederim.
Yaşar Bey ilginiz ve desteğiniz için çok teşekkürler...Takip etmenize sevindim.
SilGörüşmek üzere...
sevgi ve saygılarımla...
Gercekten cok guzel fotograflar ve anlatimda harika olmus. Serkan bey kullandigini makine ve lensler neler.?
YanıtlaSilÇok teşekkürler... kuş fotoğrafları için Canon 7D ve Canon 400mm 5.6 ekipmanlarını kullanıyorum...
Silsevgilerimle...